Een dak van de ene heuvel naar de andere en de baai van Fishhoek is het beste bejaardentehuis ter wereld. Dit zijn voor één keer niet onze woorden, maar die van Joanna. Ze is een gepensioneerde ZAfrikaanse die vanuit Joburg naar de zuidelijkste punt van Afrika is verhuisd om daar eerst haar zieke moeder te verzorgen en dan te ontdekken dat het hier makkelijker en comfortabeler oudworden is dan in het noorden. We komen oorspronkelijk uit Grahamstown, boerengebied en onveilig door het huidige politieke klimaat van ZA, voegt ze er duidelijkheidshalve aan toe.

Vishoek, Fishhook, Fishhoek,…en misschien nog een paar andere plaatsnamen werden voorgesteld bij het ontstaan van deze stad in False Bay, de achterkant van Kaapstad. Een beetje Afrikaans en Engels aan mekaar geplakt en het werd Fishhoek. De treinverbinding van Kaapstad naar Simonstown haven zorgde al snel voor overlast. Vissers maakten van de vele stops gebruik om zich te bezatten en zo vaardigde Fishhoek als enige in de vroege negentiende eeuw al een wet uit die het gebruik en de verkoop van alcohol verbood en dat tot de dag van vandaag nog steeds doet. Groot was onze verbazing toen we hier de eerste de beste supermarkt binnenstapten en geen alcoholafdeling vonden. De manager gaf ons wat historische duiding en voegde eraan toe dat er vanaf maart voor het eerst terug alcohol zou verkocht worden in zijn rekken. De grotendeels oudere bevolking boycot in een laatste stuiptrekking van een verleden dat tot het rijk van de dinosaurussen behoort, sinds kort de supermarkt en om die reden. Fantastisch in tijden van vooruitgang en verandering. We houden het lekker bij het oude vertrouwde. S’morgens opstaan, zwemmen in de zee, een gezellige babbel op de bank uit de wind, de hond uitlaten,…de oude knarren,zo zien ze er ook echt uit, lopen scheef en krom, maar zijn buiten en in beweging. Zon en zuivere lucht teveel hier! Geen gefoefel met papieren om aan de klimaatnormen te voldoen. Een schande is dat! Schauvliege is een marionet van de boeren-, petroleum-, auto-en andere lobbygroepen. Die inkomsten heeft de staat broodnodig om de schulden op de schulden af te lossen en nog wel wat ander fraais. Een sanering daar zou een eerste stap moeten zijn richting een progressief beleid. Of gewoon, zoals hier in Fishhoek, alles bij het oude laten, zorgzaam omspringen met de naaste of de arme naast je. Mooi om zien en ongekend in onze westerse maatschappij. Een beetje narrowminded maar positief zie je de bevolking omgaan met daklozen en armen. Uit schuldbesef of eigenbelang is niet altijd even duidelijk. In de jaren zestig, tijdens het begin van de officiële Apartheid, was het de bedoeling Ka(l)kbay volledig wit te maken. Een klein stukje strand onder en achter een spoorwegbrug aan de vissershaven was enkel voor zwarten bedoeld.

Een leuk beeld van deze kleurrijke maatschappij boordevol contrasten en ongelijkheden, krijg je in de verloederde treinstellen op de verbinding tussen Kaapstad en Simonstown of in de minibussen langs de weg. Hierop zit het werkvolk dat vanuit de nabijgelegen townships, de Cape Flats, richting toeristische badplaatsen trekt. The Rainbow Nation in al zijn glorie en met de billen bloot!

Veel te vroeg komt het kusttreintje kriepend en krakend voorbijgereden en fluit bij aankomst in Fishhoek. Het is zes uur. Met een suffe ochtendkop, de ogen halfdicht en wazig, stappen we de deur uit en het terras op van ons tijdelijk verblijf met zicht op strand, trein en baai.  Het uitzicht is adembenemend. Dat weten we. Plots slaat het alarm aan en het hele huis staat in rep en roer. De buurt wordt wakkergeloeid. Even snel Gareth-the-host whatsappen om te melden dat het vals alarm is en zone 7 een beweging heeft waargenomen. De beweger ben ik ook al is dat op dit uur van de dag nauwelijks waarneembaar, dacht ik.  Maar niet zo voor de bewegingsdetectors die hier zowat overal in en rond het huis zijn geïnstalleerd.

De ijsberenclub ligt al op dit vroege uur in het ijskoude water tegen de golven te beuken en de ochtend te verwelkomen met een glimlach naar de medemens. Plots gaat een sirene af. Een halve minuut lang loeit de V-bommensirene om iedereen uit het water te jagen want er is een haai gesignaleerd in de baai. Shark alarm! Dit gebeurt wel vaker tijdens de daaropvolgende dagen. De zeeolifant maalt er niet om en geniet van de aandacht van de voorbijgangers op het strand. Hij is hier enkele dagen geleden aangestrand en ligt languit tegen de duin. Af en toe worden de neusgaten gesperd om eens goed te ademen en gaat één oog wijdopen om een voorbijganger die te dicht nadert te monsteren en evt met een beweging van het hoofd of het ganse, logge lijf weg te jagen. Op één van de volgende strandjes zitten, staan, liggen en broeden de pinguïns. Monogaam als ze zijn, liggen ze in paartjes tussen, op en tegen de boulders van het gelijknamige strand.

Alarm! Alarm!

Het is zalig vertoeven in Kaapstad. En dat ZAfrikaans is een ongelooflijk interessant en grappig taaltje. Perfect verstaanbaar ook. Met een zicht-uit-een-boekje op de Tafelberg liggen we languit in één van de vele guesthouses langs Longstreet in het hart van de stad. Sommige straatnamen zijn in het Engels geschreven, anderen in het Afrikaans en nog weer andere in beide talen. Oude en nieuwe straatnaambordjes: Greenmarket Square staat er op een recent plakkaatje en enkele meters verder lezen we Groentemarktplein.
Mogelijk een beetje fout vertaald of gewoon verbasterd naar het engels. Oraait!, zeggen ze hier dan.

Het is helemaal niet zo oraait! Kaapstad kent vier seizoenen op een dag en maatschappelijk is het al even wisselvallig. Baie arm en baie rijk loopt hier naast mekaar langs de Langestraat. De ene verdient zijn brood door ervoor te bedelen. De andere verteert het door rond te rijden in een dure Porsche of een perfecte Latte te consommeren gezet door één van de vele barista’s.

Bij het binnenrijden van de stad vanuit de luchthaven passeer je de eerste krottenwijken. Snel tegen mekaar geplaatste golfplaten fungeren als huis. Een Township of High Density Suburb heeft meestal nog een structuur, water-en elektriciteitsvoorziening. Het Caracas van ZAfrika is een smeltkroes van culturen. Erg boeiend voor de nietsvermoedende toerist die hier komt overwinteren. Vluchtelingen uit Congo, Zimbabwe en Mozambiek zijn de goedkope werkkrachten.

Clochards en straatkinderen vergezellen je tijdens de wandelingen doorheen de stad. Ze spreken Afrikaans en klinken dichterbij dan je vermoed als ze om een stukje brood of een centje vragen. Wat taal vermag! Het voelt ongemakkelijk, zelfs als je zoals wij uit Zimbabwe komt ingevlogen.

Het laatste bezoek dateert van 1987. ZAfrika kreunde onder een systeem waarvan wij dachten dat het niet meer bestond op deze wereld. De Apartheid voelde als een criminele, onwerkelijk vreemde manier van omgaan met andere mensen. Bij aankomst op het strand/camping in Mosselbaai stond een groot bord met als opschrift: Slegs vir blanke. Swartes en honde nie toegelaat nie! De zon ging net onder en die nacht voelde nog donkerder en killer dan het al was. De volgende dag hebben we snel onze spullen ingepakt en zijn we verder gereden richting Kaapstad. We hadden gehoord dat het daar wel redelijk was, met die Apartheid. Zimbabwe was toen het Walhalla van Afrika en het voorbeeld van hoe het wel moest. Ondertussen is het allang wakkergeschud en in een niet te stoppen nachtmerrie beland. Ook in de Rainbow Nation gaat het sneller dan verwacht dezelfde richting uit.

Een Zimbabweaanse taximan rijdt ons door de stad. De liefde voor zijn land is groot. Vrouw en kinderen wonen in Harare. Wekelijks stuurt hij geld via Mukuru naar huis. Voor de taxi betaalt hij R350 en al de rest is netto inkomen. Onder de R4000 hoef je geen belastingen te betalen. June, een 70j jonge ZAfrikaanse, krijgt een pensioen van R2400 per maand en rijdt daarom nog dagelijks met plezier en om den brode toeristen rond door de stad. Ze vertelt ons dat de gemiddelde wedde omgerekend rond de €250 ligt. Dis nie oraait nie?!

We rijden de dagen door. Botswana is groot. De zebratrek van Kalahari door Makgadikgadi, Nxai en Chobe. Honderden kms ploegen de Landcruisers in los zand en dikke modder. Een afgebroken wielbout, lekke band, vijftien liter water in de 240L benzinetank, falend ijskastje,… worden ruimschoots goedgemaakt door de duizend olifanten in de vallei van de Choberivier. Jurassic Park maar dan zonder dino’s! Uniek in de wereld. De vallei loopt vol en ook Steffi’s ogen bij het aanschouwen van dit ongelofelijke zicht. De Duitse sluit zich bij ons aan om de doorsteek bij regen en ontij te kunnen maken. In één van de vele pans rijdt ze zich tot het chassis vast in de dikke modder.

Trekkoord, low gear, een beetje gas en rijden maar. Aan Phoha-gate lijken we de eerste passanten in maanden. Niemand rijdt via deze zuidoostingang Chobe NP binnen. Dus kunnen we zonder problemen de auto’s onder het rieten dak van de toegangspoort plaatsen om te overnachten. Sporen van hyena’s en leeuwen beloven niet veel goeds voor de nachtelijke toiletbezoekjes. Misschien dan toch een waterfles half doorsnijden en als urinoir boven in de tent gebruiken!?

Wat kan je een doorsnee Zimmer toewensen. Regen alleszins. Voor sommigen benzine in de tankstations. Een toekomst waarin ze zich niet nodeloos en continu moeten aanpassen aan de grillen van politiek en economie. Een handleiding of een stappenplan zou zelfs voor ons, buitenlanders, het leven vergemakkelijken. Het is constant aanpassen, uitkijken, soms gokken. Een beetje stabiliteit helpt wel. Gebrek aan houdt je alleszins wakker en kreatief.

Er was een tijd dat Bulawayo het industriële hart en economisch centrum van Zimbabwe was. De eerste straatverlichting, de treinverbinding met Johannesburg en de rest van Oost Afrika, een bloeiende textielindustrie, … Volgens Carry heeft elke bekende ergens wel een link met deze stad. Princes Charlene van Monaco is hier geboren, Chelsea, het oud-lief van prins Harry, liep hier in een uniformpje door de straten naar één van de vele, nette scholen,… in Byo werden stereo-installaties gebouwd. Led Zepplin ligt nu op een Garrard draaitafel ingebouwd in een lokale Supersonic. Het kraakt en draait een ietsje te traag, het geluid komt uit één box, maar de bass versterkt door een eeuwenoude houten parket eronder, doet wonderen. In de kelder wacht nog een unieker ex. op een nieuwe naald. Het is een Marilyn, genoemd naar Marilyn Schussman(?) wiens vader het bedrijf runde, ook in Byo.  De Ford Escort van de muziekmeubels!

Als je in Bulawayo een auto op straat rechtdoor ziet rijden, is voorzichtigheid geboden! De straten zijn bezaaid met potholes en je rijdt er zigzaggend omheen. Enkel iemand onder invloed van alcohol ziet ze niet en rijdt rechtdoor. Een flauwe grap die de affbrokkelende infrastructuur aanklaagt. De oude industrie staat te roesten en de globale economie ligt op apegapen. Het Charleroi aan de Matseumhlope! Het land blijft kreunen onder de sankties opgelegd door het westen en de politiek moet dringend werk maken van de vereiste criteria om als volwaardige democratie erkend te worden. De President Wiensnaamnogaltijdnietuittesprekenis zit vol goede bedoelingen, maar heeft de boel niet voldoende opgekuist. Corruptie aan de top zuigt de laatste US$ het land uit.  Gevolg is dat er te weinig beloften worden ingelost en ondertussen de mensen meer en meer moeite krijgen om de eindjes aan mekaar te knopen. De verdubbeling van de benzineprijs was de druppel teveel en een driedaagse shutdown het gevolg. De gewelddadige aanpak ervan zal nog lang nazinderen in deze vredige regio. De regering wordt in snelheid gepakt door de dagelijkse realiteit van tekorten allerhande. Een nieuwe hyperinflatie zou voor velen de doodsteek betekenen. Afwachten maar… en dis nie oraait!

Botswana is altijd ons toevluchtsoord geweest. In de jaren tachtig was Matabeleland het strijdtoneel van een guerilla die het toenmalige bewind wilde verstoren. Het resultaat was dat blanken als doelwit werden gebruikt en dat uitstapjes tijdens het WE zich steevast richting Botswana moesten begeven. Zoals nu… De radiator van de Landy lekt en moet geseald worden. In Zimbabwe is dit mogelijk mogelijk, maar mogelijks ook niet mogelijk. Iets in de stijl van: Yes, it’s not impossible.

It’s going to be very hot today…but not so much?!, zegt de taxidriver ons als hij ons oppikt bij de garage. Donkere wolken hangen zwaar en laag boven de stad. Warmte en vocht kleven op ons lichaam als we een vistafel bestellen in de shoppingmall. Francistown boomt bij afwezigheid van cash en een te hoge cost of living in Zimbabwe. Vanmorgen stonden de auto’s in eindeloze rijen aan te schuiven bij de tankstations als we Bulawayostad uitreden richting Plumtree Border. Zimmers-met-geld en een te hoog IQ( I Queue) en minder geduld komen hier hun tekorten aanvullen. En gezien er zowat van alles te kort is, worden er aan deze kant van de grens gouden zaakjes gedaan.

Een dag later is de lek in de radiator gedicht, steken er gouden banden onder het roestige chassis, zijn de versleten exemplaren al versjacherd en is er 12L olie uit en in de motor gegoten. Het ding zoemt als van weleer en de carrosserie blinkt als nooit tevoren. De Kalahari lonkt. Sinds enkele jaren zijn er corridors in de oude buffalofence, die vee en wild moet scheiden, en kunnen zebra’s, wildebeesten e.a. terug migreren. Bij het begin van de regens trekken ze weg van de rivieren Chobe, Zambezi en Okavango de uitgestrekte vlaktes van de Kalahari en de Makgadikgadi zoutpannen in. Tegen de stroom in willen we de trek volgen.

Overnachten doen we bij Patricia. Ze zou de Nr1 Detective uit de reeks boekjes kunnen zijn over de vrouwelijke detective die bijna onmogelijk op te lossen zaakjes eenvoudig oplost. Eten doen we in een restaurant aan de Country Club. Het zaakje wordt al 25 gerund door een kloeke Duitse. Barbara heeft de kerstboom al staan. Rood en wit teistert het netvlies. Zelfs de gordijnen! Of hangen die er nog van de vorige jaarwende. Eigenlijk was het de bedoeling gewoon een wandeling te maken richting Barbara’s. No way, zegt Patricia, you don’t wok in the dok! Wat zegt ze nu, vragen we ons af. Ze herhaalt nogmaals hetzelfde en we merken dat het ondertussen donker is geworden en ze niet wil dat we te voet buiten komen. Uiterst gevaarlijke buurt! Ook in VicFalls wandel je beter niet te voet in het donker. De kans dat je op de weg een troep bavianen of een olifant tegenkomt is reëel. TIA!

Hilarisch is het bericht dat Elia, een van onze stroomleverancier, een bepaald percentage (15%?) van zijn elektriciteitsvoorziening voorziet uit de turbines van Coo. Wij gingen er altijd vanuit dat de opgewekte electriciteit daar gebruikt wordt om het water terug naarboven te pompen. Een essentiële kwestie om van watervallen in Coo te kunnen spreken en het aanpalende PlopsaCoo en téléferiqueske een bestaanszekerheid te verschaffen.

Minder opgewekt worden we van het andere nieuws uit België. Een halve eeuw oude straalmotoren en een heel bataljon oude generatoren, een containerpark vol, worden ingezet om mogelijke stroompannes, in periodes van extreme koude, te vermijden. Vervuilende afval- en gascentrales die allang voor de schroothoop bedoeld waren, worden met man en macht terug in mekaar geknutseld en weerom het net opgegooid. Bitter weinig is er te horen over onze hernieuwbare energie. Zonnepanelen en windmolens sieren ons landschap boven ooghoogte. Geen woord daarover! Binnenkort beginnen Dunaldi en Deliddel goedkope wegwerpgeneratoren te verkopen. Goed voor één seizoen! In het waskot, naast droog-en wasmachine, in te pluggen als het donker en koud wordt binnen.

Er was een tijd dat het geronk om klokslag 6 opstak hier onze wijk in Byo. Stroompannes waren, net als ontbijten en tandenpoetsen, dagelijkse kost.  Soms is er geen water, dan weer geen electriciteit, dan een gebrek aan benzine. De Zimmers leven ermee en morrelen over andere dingen. Nu gebeurt het sporadisch, meestal bij een herstelling, een boom die een kortsluiting veroorzaakt aan de bovengrondse leidingen of , bij hevige regen, een electriciteitskast die onderloopt en een hele buurt zonder stroom zet. No panic! By the way…Zimbabweans have the highest IQ’s of the entire world. I queue for petrol. I queue for money at the bank. I queue for bread and rice etc. etc.

Het gros van de stroomvoorziening komt uit waterkracht en de rest uit een steenkolencentrale aan de zuidkant van de stad. De koeltorens steken monumentaal boven de stad uit en zijn een baken voor de enkele vluchten die  het tarmac van de luchthaven naderen. De stad in de verte zien liggen heeft iets romantisch mooi. Hoe meer je de stad nadert, hoe meerde afbrokkeling, de rommel, de putten in de weg,… dat beeld verstoren. Erover kijken of erdoorheen zien is de enige manier om de esthetische schoonheid van deze verborgen parel te ontdekken. Come and have a look!

Powercut! Een half uurtje zonder stroom en toch draait de wereld  gewoon door. Ons IQ begint te stijgen…

Didi brengt ons, met een glimlach van oor tot oor, de zoveelste café crème. Een crème van een gast is hij. We horen en zien net een fragmentje uit een nieuwsprogramma waarin BDW vertelt dat hij vermoeid raakt van al dat gekibbel met de Sossen.   In een ander fragment uit een recente Bond-film staan Javier Bardem en Judy Dench, beiden ernstig gewond, tegen mekaar aangeleund en mompelt Bardem met een ijzige fluisterstem: ‘All that fighting and killing is so tiring!’. Vriendin July vertrouwt ons toe dat Zim (afkorting van Zimbabwe) ‘so tiring’ is.  Sommige mensen worden moe van het weer, lange droogtes, veel nat, wind. Andere vinden de gedachte aan een inspanning, de trap moeten oplopen om iets te halen,.. ondraaglijk vermoeiend. De binnenbaan!

Languit lig ik in de zetel en zie het licht van de zon op het herfsttafereel buiten. De kleuren veranderen. De geuren verdwijnen. Het voelt s’ochtens ijzig als ik de fiets opstap om de krant te gaan halen. De Morgen of De Standaard? Op maandag mag het wat meer sport zijn en kies ik voor HLN. Alhoewel! Keignaert heeft zich wat verbrand, wil meer weten  dan de ander, krijgt een stapje voor en doet wel graag iets terug… Vermoeiend moet dat zijn, het leven van een ‘embedded reporter’. Nooit meer vrij, onafhankelijk en objectief! Als dat al bestaat!

Nu Zim en Byo mijn tweede thuisbasis is geworden en niet alles even snel evolueert als verwacht na de machtswissel, gaat de persoonlijke berichtgeving en de perceptie toch altijd wat positiever gekleurd zijn dan de rauwe realiteit ter plaatse is. En zelfs het op vakantie komen naar België en Vlaanderen maakt dat lelijkheid nostalgisch, romantisch en mooi wordt. Niets is wat het is en nog zoveel meer kan het zijn. Kunnen we altijd positief zijn en is negativiteit van het moment.

In de onsterfelijkheidsfilosofie leer je denken en dus leven vanuit een gevoel dat je oneindig lang te gaan hebt…tot de dood erop volgt. Je kunt continu gelukkig zijn tot er iets gebeurt dat je ongelukkig maakt, waarna het geluk weer terugkeert. Voor altijd weggaan tot je terugkeert, is onze denkoefening van de laatste jaren. Telkens weer afscheidnemen alsof we mekaar nooit meer gaan zien is zoveel sterker en voller dan de deur gewoon dichtdoen. Daar ben  ik dan weer een krak in!

Steely Dan vult de ruimte met zeemzoete klanken. De verwarming past zich aan. Winteruur en dalende temperaturen! Niet wij, want Zim lonkt. De jacaranda’s staan in bloei, de geldautomaten zijn leeg, nog steeds… dus weinig nieuws onder de zon.  Vandaar dat Zim vermoeiend is voor lokalen die dag na dag staan aan te schuiven om enkele Bonds cash te krijgen of enkele liters benzine in de tank te pompen. Toch is er telkens weer die lach en de nieuwsgierigheid als we aangesproken worden onderweg. The smile of Africa!

Het is de dag dat Dumoulin tweede wordt in de Tour de France en de zon op zijn hoogst staat in een klein dorpje in Baskenland. We kijken neer op het dorpsplein, geprangd tussen een imposante, oude kerk en een ander historisch gebouw waarin een hotel gevestigd is. Het is een gezellig zootje. Pinxos, cortados en andere Spaanse lekkernijen vullen de tafels onder ons. We zijn het gewend geraakt op de Camino del Norte langs de kust. Met de fiets over hobbelwegeltjes, te steil op en af de wandelaars volgen en vaststellen dat een fiets op dit pad het foute vervoermiddel is. Peregrinos zijn wandelaars. Ze dragen een rugzak, sleuren een kar, vergezellen een ezeltje, hebben blaren op de voeten en komen te laat in de refugios. De regels van de Compostelagenootschap zijn simpel: wie eerst aankomt krijgt een bed en dit zolang de voorraad strekt. Op het bed, meestal in een grote slaapzaal, leg je je rugzak en de schoenen zet je aan het voeteinden. Respect! Als het zaakje vol zit, moet je verderzoeken naar een andere slaapgelegenheid ofwel ergens tussen de struiken overnachten. De échte pelgrim ziet er dan meestal ook ongewassen vuil uit. Ze manken of stappen met moeite de DDK (Dagelijkse Dosis Kilometers). Ze doen het toch maar en we bewonderen het grote aantal jongeren die deze religieus-spiritueel-fysieke tocht ondernemen.  Alhoewel sommigen maar een weekje onderweg zijn, af en toe een paar golven surfend meenemen, een bus of taxi pakken als de regen hen overvalt,…

In de gutsende regen duwen we de fietsen door rivierbeddingen van schelp naar schelp. De Camino is bezaaid met pijlen en tegeltjes bedrukt met StJacobsschelpen. Foutrijden is quasi onmogelijk. Toch verliezen we vaak de weg door een teveel aan aanwijzingen van kaarten, GPS en andere caminoboekjes. Turegrinos noemen de wandelaars ons een beetje honend.  De weg is lang en het doel zijn we alweer vergeten. Toch is het elke dag  aankomen en de volgende opnieuw vertrekken.  Vaak zitten we in stapelbedden aan de rand van een drukke weg, tegenover een benzinestation, een heuse raffinaderij, tussen door Franco gebouwde appartementsblokken. Zo mooi het platteland is, zo lelijk en saai zijn de kleinere steden in dit door de staat decennialang verwaarloosde gebied. Navarra, Cantabria, Asturia, Galicië. In het noorden zijn ze fier en ze doen hun best met de middelen die ze hebben.  Asturië is er het ergst aan toe. Leegstand, armoe en zichtbaar protest tegen de overheid. In Galacië belanden we middenin een onafhankelijkheidsoptocht tijdens de viering van St.Jacob op 25juli. Santiago zelf is mooi en leeft. Een allegaartje van jong en oud, lokaal en vreemd, loopt kriskras door elkaar. Honderden pelgrims schuiven met pijnlijke voeten geduldig de laatste meters aan voor een stempeltje in het boekje en op de bijhorende geloofsbrief. The end, my friend!

”Going fast nowhere!”lezen we op een betonnen restant, hoog op de kliffen voor de kust van Cantabrië. Een schelp afgebeeld als doodskop begeleidt de tekst. Nergens is ergens ver weg in een uithoek van Galicië. Finisterra ligt op de rand van de oceaan en de rotsen liggen er bezaaid met relikten van een zware tocht. We vieren en eten er op de aankomst met wat rest van onze groep. En toen waren ze nog met twee en nog eens twee die de moeite hebben gedaan om met de auto tot hier te rijden en drank en voer aan te sleuren. In groep reizen is hard voor geest, louterend voor de ziel, zalig voor het lichaam. Het is een kuur, die 4 weken vroeg opstaan, vroeg slapen, sober eten en veel drinken en  rusten. Voortdurende konflikten zorgen ervoor dat het vooral mentaal nooit stilvalt. Niet te stillen honger, dorstige hitte, lastige vermoeidheid, natte regen, niet na te komen afspraken en gebrek aan respekt zorgen voor een continue drijfveer voor de één, een voortdurende beperking voor de ander. Niet gemaakt voor het leven in groep, besluit een tweetal hun eigen Camino te rijden. ‘De weg is lang en het doel heiligt de middelen’, moeten ze gedacht hebben, ‘aankomen is de prioriteit.’

Naarmate de kms vorderen fietsen we ons als ervaren Turegrinos, begeleid door een volgwagen, een weg doorheen de religieuze, fysieke en spirituele  ervaringen en uitdagingen van deze onderneming. We slagen met Voldoening. Niet uitmuntend en niet gebuisd, dus échte Belgrims!.