Een normale werkdag als wannebe taxidriver ziet er als volgt uit: s’morgens opstaan met de zon, een megaportie muesli naarbinnen werken (eigenlijk de belangrijkste maaltijd van de dag), op weg om wat aankopen te doen en dan en passant lifters langs de kant van de weg oppikken en weer afzetten.

Vanmorgen ben ik onderweg naar de carrefour.. Niet de Carrefour, maar gewoon het dichtsbijzijnde kruispunt van activiteiten, hier 10km verderop. Langs de kant van de weg staan enkele backpackers te liften. Le Petit Taxi doet zijn werk en stopt als vanzelf.

Enkele minuten later ben ik onderweg met een auto volgepropt als een conservenblik. Zeven Oekraieners hebben mekaar achterin de bak geduwd en zitten nu enthousiast te kwetteren over hun reis, de volgende bestemming en uiteraard hun geboorteland. Ze spreken verrassend goed engels. Ze zijn onderweg naar de bergen en gaan er de Toubkal beklimmen. Onderweg informeer ik ook even naar de burgeroorlog in hun land.” It is not a civil war!”, wordt er al even enthousiast gereplikeerd. Het zijn, volgens hen, gewoon terroristen die door de russen woeden bewapend en die hun land proberen te destabiliseren.

Schieten is trouwens geen simpele bezigheid en ik vind dat daar niet al te licht mag overgegaan worden. Schieten voor de sport op de kermis of voor veel geld op wilde dieren, dat gaat nog. Als professionele fulltime bezigheid wordt het al veel moeilijker. Raakschieten vraagt een goed oog en iemand gewild doodschieten vereist een scherp oog en een vaste hand.

Zo kreeg ik eens een geweer in de hand geduwd de morgen na een nachtje  stappen met een bende Ierse  leraars. In de verte dook een statige kudu op met van die mooie kurketrekkerhoorns. Vastberaden nam ik hem in het vizier. Ik zette de pal op scherp. Hij keek me aan met veel helderdere ogen dan de mijne. Ik zag hem denken wat voor een onnozelaar ik was dat ik nog maar zou durven veronderstellen hem vanop 50m afstand te raken, laat staan in  one single blow dood te schieten. Ik begreep hem. Die blik! En hij verdween in de bush, moglijk op zoek naar nog van die prutsers.

De grote organen van deze wereld beslissen, vaak in Brussel, welk conflict legaal is en welk niet. In zo’n officiele oorlog vallen burgerslachtoffers en worden deze als collateral damage bestempeld. In de niet legale conflicten heb je aan de ene zijde terroristen en aan de andere kant  de vaak door het westen gesteunde strijdkrachten of rebellen of vrijheidsstrijders. Slachtoffers worden daar meestal als helden of martelaars gezien. Ge moet maar geluk hebben in het leven en soms ook in de dood.’

De oekraieners stappen, nog even uitgelaten als voorheen, uit en zetten hun rugzakken aan de kant. De duimen gaan opnieuw omhoog. Toubkal here we come!

Lang leve de Oekraieners en van mij mogen ze elk jaar het Eurovisiesongfestival winnen.

Marokko lijkt een en al het werk van god. Allah is alomtegenwoordig. Het vocabularium van de doorsnee Marokkaan bestaat uit een woord en de rest is aanvulling om de zin vol te krijgen. Correcter is, dat alle mensen hier aan het werk zijn voor god. Een beetje zoals Bush indertijd, die ook alles in de naam van god deed: een oorlogje beginnen,  terroristjes uitschakelen, mensjes vastzetten zonder rechten en nog van dat fraais. Van Darwin en de evolutietheorie is ook hier geen sprake. Het gaat hier zo traag dat het lang en veel proberen wordt voor een verandering echt voet aan de grond krijgt.

Vanmorgen  pikte ik voor de tweede keer een liftende Imam op die van Tamdaght naar de volgende moskee in Ait Ben Haddou moest. Hij vroeg me wat ons kruisteken eigenlijk betekent. Ik dacht: “eigenlijk niet veel”,maar ik begon toch maar na te denken en te graven naar de betekenis van iets wat vroeger te pas en te onpas gedaan werd, nl. een kruisteken maken.

Ik zei hem dat de hand naar boven op het hoofd brengen, iets met God te maken had, naar onder met zijn zoon Jezus(klopt dat wel), waren dat niet gewoon Maria en Jozef met een beetje hulp van het Groot Licht van de Heilige Geest die daarvoor gezorgd hadden. Daarover ben ik wijselijk niet begonnen, want het was nu al complex en onduidelijk genoeg. En dan links en rechts die Heilige Geest en Amen. We waren in het volgende dorpje gearriveerd en het gesprek zat erop.

De moskeeën rijzen hier uit de grond als paddestoelen. Er is geen huis of mens in mijlen te bespeuren, maar er staat wel een joekel van een bunker in grijs beton met een pik tot aan de hemel te pronken. 

De enorme basiliek van Opus Dei in Torreciudad is ook nog zo’n misbaksel , maar dan wel in rode baksteen.

Misschien ook door Marokkanen gebouwd. Tot voor kort deden ze daar het zware en vuile werk. Het immense gebouw staat wel op een unieke locatie, hoog boven de vallei van de Cinca en met de hoge, besneeuwde toppen van de Pyreneeën op de achtergrond. Ook daar woont geen mens in de buurt.

Na zonsondergang daalt de temperatuur vrij snel. En als de wind door de vallei waait vanuit de hoge, besneeuwde bergen, wordt het ronduit frisjes en kruip je snel naarbinnen. Tussen de dikke muren is de temperatuur vrij constant. Winter en zomer tussen de 15 en 20°C. De aarden wallen zijn onderaan gemakkelijk een halve meter dik en de kleine raampjes houden de zon buiten.

Elke ochtend wassen we ons met het warme water van een waterketel. Net voldoende om het stof af te spoelen en  milieubewust. Water is zoals overal ter wereld ook hier een kostbaar goedje geworden.

Nu het stromend water is gearriveerd, is een warme douche zo af en toe geen overdreven luxe. Vooral de afwas in de keuken wordt er iets makkelijker op.

Fadil en Zin zijn de loodgieters die dit klusje in geen tijd zullen klaren. Twee dagen schatten ze voor de werken en ze beloven ons dat we diezelfde avond zeker een warme douche kunnen nemen.

Zo gezegd zo gedaan en s’avonds roepen ze ons enthousiast toe om hun werk te tonen. De douche werkt, er komt zelfs warm water uit. Maar zowat alles hangt scheef. De brander lijkt van ver tegen de muur gegooid. De koperen leidingen lopen diagonaal naar de kranen en de douchestang is kromgetrokken om hem aan de muur te bevestigen.

We nemen eerst een zalig warme douche, gaan proper afgespoeld onder de lakens en besluiten s’morgens het hele zwikje van de muur te laten halen en te herbeginnen.

Met een Duitse Grundlichkeit probeer ik hen uit te leggen dat al wat scheef is recht moet. Horizontal! Vertical!. Horizontal! Vertical! En zo ga ik nog even verder tot ze beginnen te lachen en begrijpen wat het moet worden.

We zijn nu drie dagen verder en alles hangt aan de muur. Recht , niet helemaal, maar functioneel en OK.

Yes, it’s not impossible!.