Het is zeven uur s’morgens als we een wandeling maken door een stukje voor het publiek toegankelijke natuur hier niet te ver vandaan. De grotere stukken bos dichterbij zijn privébezit en die betreden is ten strengste verboden! De vogeltjes zingen ons welkom. Een zeldzame niet geschoten fazant kraait zijn geluk uit en enkele reëen kijken ons nieuwsgierig van ver aan. De zon hangt laag tussen de nog kale bomen. Wat is het vredig.
Bulawayo City Centre op de eerste dag van de lockdown (Byo Changing Skyline)
Een uurtje of wat later pikken we, de zintuigen verzadigd, onze fietsen terug op bij de ingangsweg en worden we door een paar frisse dertigers aangesproken. Ze delen folders uit van Natuurpunt en overtuigen ons om lid te worden van hun organisatie. ‘Let er wel op dat je de volgende keer niet voor negen uur het bos betreedt’, zegt de ene. ‘De reeën hebben drinkplaatsen en worden verstoord door te vroege wandelaars’, voegt de andere er een beetje verveeld aan toe. ‘Let er wel op’, repliceren we vriendelijk, ‘dat in tijden van Corona, handschoenen gedragen worden om foldertjes uit te delen, je afstand houdt tijdens het uitdelen en het dus misschien gewoon niet de moment is om met dat soort dingen bezig te zijn’. Trouwens s’morgens vroeg, dus voor het openingsuur, is de kans groot dat je alleen bent in het bos en dus afstandhouden minder een probleem is. Vanmorgen wordt er overgeschakeld van winter- naar zomeruur. Gingen we dat niet afschaffen?! Acht uur wordt negen uur! Zouden de reeën hiervan op de hoogte zijn gesteld?! Weet de natuur überhaupt wel dat vanaf nu gewoon iedereen het bos een uur vroeger ‘en masse’ komt binnengelopen of -gewandeld? De jongens van Natuurpunt zagen er alleszins fris uit en vol van goeie bedoelingen. Het gesprek-op reglementaire afstand-ging verder van ‘uitbreiding van het gebied’ over ‘de jacht’ naar mogelijke ‘corridors voor wilde dieren’. Interessant en verderdoen zo, zou ik zeggen. Een maskertje en handschoenen als basisuitrusting en het bos is van jullie!
Een bijklussende pastoor brengt ons van Paternoster naar de luchthaven van Kaapstad. Hij wordt per mis betaald en heeft zijn laatste service op zondag gedaan. Dus is hij ’baie’ gelukkig als hij ons naar de airport mag brengen. De Westcoast Highway kronkelt zich door een prachtig duinengebied. Plots zie je de Tafelberg en Lion’s Head aan de rand van Kaapstad in de verte voor je opduiken. De wegen zijn quasi leeg en de luchthaven is dood. SA gaat in lockdown en de laatste toeristen verlaten het land. Een groepje Duitsers en Fransen lopen als kippen zonder kop in paniek naar de incheckbalie. De laatste dagen moeten heel stresserend geweest zijn. Grijsgroen draaien ze rond hun bagage in een lege ruimte. Vrijwel alle vluchten zijn afgelast. Een Lufthansa- vlucht wordt nog bediend. Onze Ethiopian Airlines, gepland voor kwart voor twee, staat verlaat. Belgen spreken ons ongerust aan en informeren hoe het ons de voorbije dagen is vergaan. ‘Goed.’ ‘De sfeer was er wat af. ‘en ‘Er zijn ergere plekken op de wereld om vast te zitten!’, zijn onze standaard antwoorden. Enkelen onder hen zitten al tien dagen in een klein kamertje op hotel, een koppeltje boekt nu al voor de vierde keer (fingers crossed) en een paar vrienden hebben net ticketten last minute voor meer dan het dubbele van de prijs bemachtigd.
I am the passenger, and I ride and I ride…. (Iggy Pop)
Ethiopian Airlines! Is dat niet die maatschappij met een vloot Boeing 737 Max vliegtuigen die aan een mysterieuze vallende ziekte lijden. Het onze is wel degelijk een Boeing 737 ! Ik ga snel op zoek naar MAX op de romp, vind het niet direkt, er staan ook wel wat tankwagens en trappen rond het toestel, en besluit dan toch maar mee met de bende, als ratten in de val, op te stappen. Hoeveel krijg je er in een blik gepropt?! Dit moet de laatste vlucht zijn. Nokvol, proppedevol… alle nationaliteiten, een beetje van overal toegestroomd, worden hier bij mekaar geduwd. Nog geen derde draagt maskers. Een enkeling heeft handschoenen. Afstand houden is onmogelijk. Een koppel kranige tachtigers wandelt traag voorbij en knikt vriendelijk. Vermoedelijk komen ze net uit hun wijnkasteel ergens in Paarl, weg van de wereld, en heeft de ambassade hen met drang aangeraden snel het land te verlaten. Net zoals bij ons gebeurde trouwens. Wat opvalt is dat ze nulkommanul bescherming dragen! Hallucinant tafereel en totaal onverantwoord.
De laatste vlucht!
Vliegen, overstappen in Addis Abeba, vliegen. Na een lange nacht worden we in Zaventem nog een uurtje op het vliegtuig gehouden omdat het medisch team met een andere vlucht bezig is. Die bezigheid, zo ondervinden we later, is het uitdelen van pamfletten met richtlijnen in vier talen.
COVID-19-instructies
Nu start de veertien dagen zelf opgelegde quarantaine. Wat kun je zoal in die zee van tijd ZELF doen, buiten je zelf in de problemen brengen. Gisteren in het paradijselijke Paternoster plukten we nog zelf mosselen, bakten we zelf frietjes, gingen we zelf het strand op, namen we zelf het initiatief om te vertrekken. Dat laatste toch niet helemaal. De Belgische ambassade had er meermaals op aangedrongen de voorbije weken en dreigde met ‘eigen verantwoordelijkheid’ en ‘hier in Afrika wil je niet in een ziekenhuis belanden,… Eerlijk gezegd in Spanje of Italië nu best ook niet. Het Afrika van Europa. Trouwens zestigplussers mogen daar ook ZELF genezen. Ze mogen de intensieve zorgen op hun buik schrijven en zelf toedienen. Da’s pas straf! If it doesn’t kill you, it makes you stronger!
Lekkere seventiesmuziek waait van links binnen. Bowie, 10CC, Bob Dylan,…Een groepje Amerikanen vermaakt zich op het terrasje naast ons. Flesjes bier, een sigaretje/jointje en goeie muziek. Het klinkt nostalgisch en dat is het ook. Ze blijven hier. Vliegen niet terug naar de States want die chaos kunnen ze missen en misschien zit hun president er ook wel voor iets tussen. Aan de rechter zijde, misschien niet toevallig, verblijven Duitsers. Normaal vliegen ze zondag terug naar Frankfurt. Ze staan echter vanmorgen nu al grondig ingepakt klaar om naar Kaapstad te rijden. De lockdown die de president hier heeft afgeroepen zorgt voor beroering. Ze vrezen nl. dat ze niet meer naar de luchthaven mogen vervoerd worden. Slik! Ik doe nog een poging om hen er van te vergewissen dat een rit naar de luchthaven misschien wel een essentiële verplaatsing is en vrij gemakkelijk aan te tonen. Hopelijk wordt er nog gevlogen?!
Met enkele bevriende duikers nemen we een vlucht naar Hurghada. Bij aankomst op de luchthaven is het rustig. Enkele weken geleden is er een bus Duitse toeristen in Luxor door terroristen aangevallen en sindsdien ligt het toerisme plat. De reden van onze reis is eigenlijk ook wel een beetje omdat voor de prijs van de vlucht je er het hotel gratis bijkrijgt. De duiksafari’s zijn ook inbegrepen. Dag en nacht liggen we in het warme, zoute water ons te vergapen aan de kleurenpracht van de koralen en vissen allerhande. Op de straten staat er overal politie en we hebben ons nog nooit zo veilig en beschermd gevoeld.
Het vorige speelde zich af in het begin van de jaren negentig. België en bij uitbreiding de hele wereld is in staat van paraatheid en dus ook op die manier een veiliger plek om te vertoeven. Het is nog even afwachten hoe men hier in SA op de lockdown reageert en hopelijk wordt het niet te chaotisch.. Best toch niet te laat naar de luchthaven vertrekken!
Kinderen lopen op en af door de straten. Ze verkopen hartjes van schelpen en maken de sfeer exotisch. Lamu, de Indische oceaan, tropische eilandjes vol witte huisjes. Paternoster lijkt erop maar is het niet. Dit is SA en dus voelt het net dat beetje anders dan ergens anders. Corona! Corona!, roepen ze ons vandaag een beetje gefrustreerd toe. De meeste toeristen zijn vertrokken en de verkoop is slecht. You’ll die from Corona! Do you know de ziekte?!, gooien ze erachteraan als we hen blijven negeren. Ze spreken hier een eigen taaltje dat een mengeling is van Afrikaans, Engels en lokale dialecten. We pikken hier en daar een woord op, maar de essentie ontgaat ons. Behalve Corona, de ziekte!
Vanavond zelfgeplukte mosselen à la crème met zelfgebakken frietjes. Je kan niet voorzichtig genoeg zijn en ook hier sluiten uiteraard bars en restaurants!
Toen we gisteren de dag wegspoelden met een glaasje lichtroze, sprankelende Groote Post Rosé Brut, begonnen we spontaan twee liedjes te zingen in het restaurant aan het strand. De zon staat rood en bol aan de horizon. De ondergang nabij. Rondom ons zitten mensen van verschillend allooi en op respectabele afstand. Blanke ZAfrikanen zijn gedisciplineerd en nog meer als er ongerustheid heerst.
With a little help from my friends!
‘Should I stay or should I go!’ en ‘With a little help from my friends’(Joe Cocker’s versie uiteraard), twee nummers die perfect weergeven wat onze dag gevuld heeft. En de zachte, fruitige rosé brut heeft het juiste gevoel eraan toegevoegd. Beide kunnen of misschien ook niet! Toch is er een keuze en dat maakt beide nummers nog gepaster. De Groote Post kan dit gevoel alleen maar versterken. De reacties uit ons thuisland zijn tof en verschillend. Het officiële nieuws daarentegen is negatief en repressief. Dat mensen in groep worden gemanipuleerd en zoet gehouden, wisten de Romeinen al met hun Brood en Spelen. Net dat schijnen ze weg te pakken in onze westerse manier van de zaken onder controle te houden. Wat overblijft is repressie en een informatieapparaat dat gestuurd wordt om het systeem te laten functioneren. Een beetje paniek zaaien, maar ook niet teveel. Als er chaos dreigt, blijf binnen! Een beetje van dit en een beetje van dat!
Should I stay oer should I go!?
Wat men vergeet is dat mensen verslaafd zijn aan onze moderne vorm van Brood en Spelen. Euro2020, voetbalcompetitie, F1, Giro, Ronde van Vlaanderen,… afgelasten?! Een vergissing van wereldformaat! Gewoon laten doorgaan. Capteren en uitzenden. Geen publiek in de stadions uiteraard. Maar dat is ook niet nodig! 99,9% van de bevolking volgt dit spektakel toch op TV, raakt sowieso niet aan een ticket of kan het niet betalen. Nu zit iedereen thuis, gebrainwashed door steeds weer herhaald en al lang achterhaald nieuws, vanuit het raam te kijken naar lege straten en brengt georkestreerd in koor even de handen op mekaar om de zorgenden een hart onder de riem te steken. Heel tof en het brengt mensen op een andere manier samen en hopelijk duurt dat dan langer dan die enkele weken in quarantaine.
Laat de spelen beginnen! Graag zou ik de mening van Jacques Rogge hierrond horen. Als er één man is die de oude Romeinse gedachte en de geest van De Coubertin verenigde, is hij het wel! ‘Deelnemen is belangrijker dan winnen’ en ‘brood en spelen’ om het plebs zoet te houden.
Psycho in Lùderitz
De oesters en de lobsters hebben zich volledig gegeven en we hebben ze met dank aanvaard, de rekening betaald, niet cash, de handen ontsmet en ons Million Star Hotel opgezocht. Er zijn ergere plekken om vast te zitten en geduldig te wachten op wat komt.
Het boek staat al jaren in de boekenkast. Het valt op met zijn dikke, witte rug. In grote letters is Zwerm gedrukt. Het boek leest van blz 365 naar blz 1. of zoiets. Zover ben ik echter nooit geraakt. Het is onduidelijk wat er zich in het verhaal afspeelt. Virussen hebben de wereld overgenomen en mensen kruipen weg in een surrealistisch leventje.
De meest vermaarde diamantduikers van SA.
De Landcruiser staat geparkeerd achter een sanitaire blok op een camping in het zuiden van Afrika. De exacte lokatie ga ik hier niet verklappen om mogelijke samenscholing van hopeloos verloren lotgevallen te vermijden. Wat er zich voor de toiletten afspeelt weten we niet echt. Bij aankomst, een week geleden, zagen we het strand, de zee, de blauwe lucht. Nu zien we een lichte nevel en een halve maan. De auto zit tot het dak gevuld met WC-papier, muesli, rijst, spaghetti, ….80L drinkbaar water en 240L diesel in de tank. Enkele dagen geleden reden we nog onbezorgd door onbewoonde, onmetelijke landschappen. Geen vuiltje aan de lucht. Gravel and dust! In een niet nader vernoemd stadje zetten we ons op een camping en openen de mails en berichten op onze IPhone en Pad.
zonsONDERGANG
Ik scheur blz 264 en blz 263 uit het boek en steek er het vuur mee aan. Het is hier al vier jaar kurkdroog in Namaqualand en alle organische afval brand alsof het met benzine is overgoten. Het boek heb ik mezelf beloofd uit te lezen. Het stond al zolang tussen al die andere, vaak eveneens ongelezen boeken in de kast. Een gezonde dosis koppigheid en veel vrije tijd leidden ertoe dat ik het toch in de auto stopte net voor het vertrek op onze grote reis. Een ijzige wind en het meegevoerde vocht uit de zee maakt het aangenaam zitten rond een vuurtje. Achter de sanitaire blok is de wind trouwens niet zo sterk.
WC-pot met zicht op de Fish River Canyon.
De berichten overspoelen ons. Het lijkt of een tsunami het strand overspoelt en we met vuilbakken, douchen, toiletten en al worden weggevaagd. Mensen, gezondheid, politiek, economie of is het omgekeerd. Hoe meer paniek, hoe minder economische belangen primeren, zo blijkt. Collateral damage noemen de hollanders de slachtoffers van hun enigszins afwijkende aanpak. Toch blijft het raar dat al die kleine landjes in Europa verschillende op wetenschap gebaseerde opvattingen hebben en ook uitvoeren. België altijd te laat en vol compromissen, Nederlanders recht voor de raap, …. we zien op het einde van de rit wel wie het bij het rechte eind had, voegt een bekende epidemiologe er op het laatste Nieuws aan toe. Tof!
In het boek hebben de virussen de mensen in hun macht. Machteloos stoppen ze zich weg in een wereldje zo klein mogelijk. Met mijn smetvrees is het nochtans leuk rondlopen hier in de winkels en restaurants, die vooralsnog open zijn. Overal staat handzeep, ontsmettingsmiddel,… ik laaf mijn handen in het frisse goedje zoveel en zo vaak ik wil. Geen vuiltje aan de lucht ook al barst mijn huid en kloven de toppen van mijn vingers als nooit tevoren.
Rara
We are stuck in paradise, meld ik mijn vrienden online. Er zijn ergere plekken om dit mee te maken. België bv. waar je sinds vanmorgen niet meer ongewettigd de straat op mag. De publieke ongehoorzaamheid wordt gestraft. Binnenblijven!
Even de hoek om een plasje doen en nog een paar pagina’s uit Zwerm verwerken en dan duiken we ons Million Star Hotel in. Tot…
De ronkende generator van de buren slaat af, een alarm niet veel verder doet de omgekeerde beweging en begint te loeien, de filterpomp van het zwembad begint te slurpen. Ik open één oog en zie de rode schakelaar oplichten. Het is tien uur s’avonds en er is terug stroom. Sinds Nieuwjaar leven we van de ene stroomonderbrekingen naar de andere. Kris begint brood te bakken zoals een echte, oude warme bakker, dus s’nachts. De administratie en online-aktiviteiten hervatten als er electriciteit voorzien wordt. S’morgens om 5 of 6 slaat het systeem gewoon terug af en is de ijskast en diepvriezer net voldoende afgekoeld om de volgende onderbreking te overbruggen. Een leven ziet er anders uit voor en na, tussen en rond de stroomonderbrekingen. Aktiviteiten en de graad ervan veranderen naarmate er energie door dunne koperen draadjes wordt gestuurd. En zelfs die worden geviseerd. Vooral op het platteland worden kabels meegenomen, maar ook in de stad hoor je af en toe van een koperdiefstal.
stoofpotje van koeienmaag.
De prijs van het goud staat dan weer historisch hoog en dat zal de vele gouddelvers een hart onder de riem steken. De zoektocht naar metalen en andere grondstoffen is zo oud als de mensheid. De honger naar lijkt alleen maar groter te worden. De grote naties verdringen zich op de weg naar wat broodnodig is om hun economieën van zuurstof te blijven voorzien. En daar is het nu net dat het schoentje wringt. Zuivere lucht wordt een probleem en ook dat gaan we dan maar importeren. Waar geld is, is voor alles een oplossing. Toch nog eens even de speechen van Greta Thunberg erop nalezen!?
On our way to the airport.
Krokodillen zijn reptielen en heel oud. Een kop met een lange staart of een lange nek. Het is maar van welke kant je ze bekijkt en welk stuk je het meest interesseert. Onze Hollandse krokodillenvleesleverancier net over de grens in Botswana vertelt dat de staart naar kip smaakt en de fillet naar vis. Voor mij is het dier één lange ruggengraat en zie ik niet direkt een overgang. Onbelangrijk eigenlijk want het beest smaakt gewoon naar wat het elke dag te eten krijgt, nl. dode kip. Als smakeloos vlees goed gekruid wordt kan je er alle kanten mee uit. Toch zie ik vooral dode kippen met hun poten aan een touwtje aan de tak van een acacia hangen, als ik weer een stukje tussen mijn tanden steek. Het is een curry van krokodil en Kris zet het pruttelende potje met enige fierheid op Instagram. Croccurry! Zo hoort dat of je het nu liket of niet!
De geur van versgezette koffie hangt in de Loftstory. Zoonlief is net terug uit Indonesië en verrast ons met een bakje exotische koffie. Kopi Loewak, zegt hij met enige fierheid, één van de duurste koffies ter wereld. Wilde civetkatten eten de rijpe koffievruchten op, verteren het vruchtvlees en schijten de pitten weer uit. Hoe verzin je het?! De bonen worden gewassen en geroosterd. Toch blijkt er een kwalijk geurtje aan te zitten. Waar er geld, veel geld wordt verdiend aan iets simpel, is de drang groot om de boel te belazeren en zo de produktie op te voeren. Vraag en aanbod. Truffels, kaviaar, ganzenlever,… Wat blijkt is dat de katten gevangen worden, leven op koffievruchten en dus bijna uitsluitend koffiebonen kakken. Niet slecht, misschien zelfs pijnlijk, maar zeker ook niet goed. Dus koffie met meer dan een geurtje aan. Dit brengt ons naadloos bij het favoriete onderwerp: hoe kunnen we culinaire hoogvliegers overhalen om meer aandacht te besteden aan de kwaliteit van de uitwerpselen. Maw hoe slagen we erin om de pot dichter bij de pot te brengen.
Koffieplantage in Angola
Olifanten verteren de naar peperkoek smakende harde vruchten van de Tagua, ook eetbare ivoor genoemd, voor die kunnen kiemen en een nieuwe palmboom worden. Vandaar de zoete geur van olifantenstront. Meer dan honderd jaar oude palmen sieren het huis en de tuin langsheen Heyman Rd.. Het zijn geen olifantenpalmen. Het is ongelooflijk hoe hoog hun ranke stammen in de lucht priemen. Onderaan plantten we eind 2018 koffiestruikjes. Een soort Robusta dat hier in dit droge klimaat en op deze hoogt (1355m) zou moeten kunnen gedijen. De jonge, donkergroene, blinkende blaadjes zijn het bewijs. Als de tijd er is krijgen ze witte bloempjes in trossen en dan vruchten. In de tuin huizen meerkatten tussen de compost en tuinafval en ook bushbabies leven hoog in de acasia’s en gumtrees. Het moet een kleintje zijn om ze zover te krijgen dat ze de Robusta-vruchten beginnen opeten en enkele dagen later uit te schijten in, onder of naast hun slaapplek, verteerd en wel, ontdaan van het vruchtvlees, als kant en klare potentiële variatie op de Kopi Loewak en zo Bulawayo voor eens voor altijd op de wereldkaart te zetten. Byo Kaffe, gemaakt van de lichtgeroosterde en door de bushbaby of meerkat verteerde en uitgekakte koffieboon, als produkt van Bulawayo. Naast de princes van Monaco, Bruce Grobbelaar en vele anderen, zou het de stad, die wachtende is op erkenning als werelderfgoed en dat zeker verdient, een nieuwe glans geven! Iets minder tot de verbeelding sprekend maar eveneens tot de mogelijkheid behoort het trainen van de huiskatten van de buren. Elke avond komen ze de tuin in en jagen ze op de duizenden krekels in het gras. Gedomesticeerde katten gaan het label en misschien zelfs de smaak van deze koffie een iets te bekakt imago geven. Het zou alleszins het wrange geurtje dat aan de productiemethode en het imago van de Kopi Loewak hangt, vermijden. Ook het roosteren en branden met olifantenstront kan een extra dimensie geven aan dit nieuw product.
Nieuw! Wat is nog nieuw, nog niet uitgevonden, ontsproten aan een puur en onbezoedeld brein. Niks! Het Nieuwsblad van april 2012 maakte reeds melding van koffiebonen kakkende Aziatische olifanten! Shit, shit, shit, shit,… Als dat niet kakken met smaak is.
Coffea, de koffieplant, is net als de theeplant een mooi groen struikje. In Angola kwamen we ze voor het eerst tegen op een oude Portugese plantage. Een Angolese minister palmde het domein in als buitenverblijf en zette de productie verder, maar dan op een wel heel laag pitje.
Ondertussen blijven de temperaturen hier makkelijk boven de dertig graden en voelt vooral na de middag de zwoele warmte ongemakkelijk. De lokale boeren kreunen onder de aanhoudende droogte en dreigen hun broodnodige oogst te zien mislukken. Preventief wordt een voedselcampagne georganiseerd om een nakende hongersnood te vermijden.
De laatste herfstbladeren worden fijngehakseld in de tuin. Het is een beetje nat en de zitmaaier slaagt er nog nauwelijks in het plakkende goedje van het gras te schrapen en even verder fijngemalen weer te laten vallen. Het is de ideale compost voor het wintergras. In de verte schiet een voortvluchtige fazant door mijn verhakkelde gezichtsveld. Deze gekweekte boskiekes weten niet waar lopen of schuilen nu even verder het lood met luide knallen wild in het rond wordt geschoten. Het is dan ook het enige ‘wilde’ aan dit barbaarse gebeuren,nl. wild en ongecontroleerd en met veel lawaai in het rond schieten op alles wat beweegt of een gammele poging doet om op te vliegen. Noch lopen, noch vliegen is hen aangeleerd en in een instinctieve poging om de grond te verlaten wordt hen een lading lood of is het plastiek door het lijf gejaagd.. Het is een zielig herfstplaatje.
Rond een fles cava zitten Vaillant en ik te fantaseren over het komende verblijf in Afrika. Ook de jacht komt aan bod en de vraag waarom er nog altijd zijn die het zo belangrijk vinden om een dier te vermoorden en zelfs hun hoofd of hun hele lijf op de kast te hebben staan. Opgezet en vereeuwigd, een dier dat er geen meer is. Ook een herfstplaatje. Een emotionele band kan ik me hier tussen dier en jager niet voorstellen. Nochtans probeert de schrijver van ‘Van Jagter tot Wildliefhebber’ dat beeld te schetsen. Vruchteloos romantisch en kinderlijk. Dat een 15-jarige naar het leger wil om te leren schieten, is nog mogelijk. Een vijftiger?! Problemas con cohones….
Latte from the house
De laatste jaren laten we de eindejaarsfeesten in familieverband passeren. Een glaasje belegen champagne naast het zwembad en een gezellige braai met vrienden voor Oudjaar nemen we met plezier als alternatief. Preventief hebben we dit jaar vóór het vertrek en ook voor de gelegenheid St.Niklaas, Kerstmis, Nieuwjaar en nog een paar verjaardagen gebundeld in één groot feest. De sfeer was tof en tegelijk moeilijk te benoemen. Alleszins voor herhaling vatbaar.
Startmotor doorgebrand
Als we voet aan grond zetten op Nqabuqa Nkomo International Airport in Byo waait een frisse wind ons toe. De skyline met het zicht op de stad in de verte is gewoonweg mooi. Het gras is groen na de eerste zware regens van afgelopen week. Ondertussen, een week verder, slepen we ons van het ene bed naar het andere, proberen we het verloren vocht terug bij te vullen en ziet de dag er vrij ééntonig uit. Vrijdag werd voor het eerst in weken de electriciteitstoevoer onderbroken. Er waren al geruchten over gestolen kabels even verderop in de wijk. Een enkele generator slaat aan en doorbreekt de verlammende hitte. De ijskast zwijgt, de pomp pompt niet. Het www raast met dezelfde hoge snelheid aan ons voorbij en als het s’avonds ook nog eens donker wordt, lijkt de bewoonde wereld plots heel ver weg. Rond 22h stopt het monotone geronk van de generator bij de buren en springt een alarm tot leven. Veel maakt het op dit uur niet meer uit, want we liggen al wijdbeens onder het muskietengaas in bed. Het moet rond de dertig graden Celsius zijn. Tomorrow another day!
Kerst bij 30°C
De vogels wekken ons opgewekt met hun ochtendconcert. Half bewust draai ik mijn hoofd op het kussen en check het rode lampje op de verdeelstekker. No power. Het is zes uur in de ochtend. Ik zet een potje water op het gasfornuis en maak een bakje ontbijtthee. Het wordt, net als gisteren, een warme dag. Gisteren had ik toch nog even om halfelf in een impuls een stukje Nieuws meegepikt. Het is de Warmste Week en Goedele Wachters doet dat goed. Wij voelen mee. Het gaat naar de 35° op de middag en zonder stroom geen leven. Als tegen de achten s’avonds de stekker terug wordt ingestoken, hervat het leven. De ijskast krijgt zijn functie terug. De diepvriezer en inhoud hebben we ondertussen opgegeven. De scampi’s waren net voldoende ontdooid. De rest wordt in de vuilbak gekieperd. We zetten de pomp aan. Het groenige water in het zwembad begon kikkers en insecten te lokken. Oud nieuws komt via het internet binnengestroomd. Welke dag zijn we nu weer?! Vanochtend herhaalt hetzelfde fenomeen zich, maar nu wordt de electriteit om drie uur in de namiddag terug opgezet. Ondanks de verzengende hitte stijgt ook nu de activiteitsmeter: ijskast, wasmachine, waterkoker, mixer, oven, waaiers, pompen, www…. Morgen Maandag.
Dagen dwalen we met de Landcruiser door de bush. De opeenvolgende landschappen zijn adembenemend. Het is een verslavende bezigheid geworden. Het favoriete tijdverdrijf in dit deel van de wereld. De vriendelijke passant wijst de weg. Het met op wild jagende, corpulente en zwaarbebaarde Afrikaanse jagers gevulde jeepke kruist je op een nog verder afgelegen uithoek van het land. Alleen stropers en het tot uitsterven gedoemde jagersras maakt deze onherbergzame uithoeken onveilig.
Jagersgebied
We zigzaggen over de grensweg die Zimbabwe van Botswana scheidt. Wild en vooral wilde olifanten migreren met duizenden van het ene land in het andere. Geen grenzen of fencen. Toch houden we ons aan de regels en overnachten aan deze kant. De kant waarvan het laatste IN-stempeltje in de paspoorten prijkt. Tien meter naar rechts en de tent of de auto of wij staan aan de andere kant.
Soms, heel af en toe en dus bijna niet merkbaar of toch verwaarloosbaar, valt in Byo de electriciteit uit. Dit leidt niet tot alarmerende toestanden. New York drie uur in het donker is wereldnieuws. Hier hooguit een fait divers in een lange reeks van ongemakken. Het leidingwater heeft langere onderbrekingen, maar dit heeft met de regens tijdens de zomermaanden te maken. Vorige week stonden we vijf dagen droog. De boorput en pomp vullen de reserves aan. Zonder water staan hier geen fruitbomen en gras. Luxeproblemen lijken het wel. En ongelooflijk hoe vanzelfsprekend de mensen hier met die gebreken omspringen.
Winnaar van de VicFalls Marathon 2019
Na enkele weken verplicht verblijf over de grens-ook een luxeprobleem-rijden we welgemutst en enthousiast terug huiswaarts naar onze thuisstad toe. De elektrische poort blijft gesloten ondanks herhaaldelijk drukken op het afstandsbedienertje. Even later willen we een zalig warme douche en blijft die droog. Geen City Council, zoals het leidingwater genoemd wordt. De borehole heeft electriciteit nodig en kan geen hulp bieden. Dan maar Glampen in ons eigen huis. Kaarsjes, een vuurtje, wat vlees op de braai, een rijzende maan en miljoenen sterren! Voldaan kruipen we in bed en willen we nog vlug het avondnieuws meepakken. De politieke situatie in België en de rest van de wereld is veel boeiender dan de lokale en dus gaan we online om wat nieuws te sprokkelen. WiFi is hier snel en één van de weinige dingen die met de tijd is meegegaan. Snel, betrouwbaar en overal bereikbaar. Behalve nu! Zonder electriciteit, geen internet.
Na 3 dagen backwashen
Voor het eerst wordt onze weerbaarheid echt op de proef gesteld. Geen water, geen electriciteit, geen internet…. apart gewoon luxeproblemen, tesamen toch wel lastig en als het te regelmatig gebeurt, bv. 5 dagen zonder water, tien uur per dag zonder electriciteit, gewoon een nijpend gebrek aan comfort. Maar niettemin luxeproblemen als je het vergelijkt met wat lokalen dagelijks doormaken.
Door de aanhoudende economische crisis en monetaire instabiliteit zoeken mensen de grenzen van het legale op. De zwarte markt floreert en de munt zakt snel in waarde. Een ware goldrush komt op gang en mensen graven overal putten op zoek naar goud. Bier wordt in de lokale winkeltjes betaald met goudkorreltjes. Een immens grote, nieuw aangelegde pecannoten boerderij wordt s’nachts beroofd van de goudhoudende rotsblokken die naast de net uitgegraven putten liggen. Dit deel van het land zit vol goud en alles en iedereen wil ermee aan de slag. Of de putten daarmee terug gevuld geraken is zeer de vraag. Wij denken van niet, maar het geeft hoop en is misschien goed voor de moraal, zeker na een slecht regenseizoen en lamentabele maïsoogst.
Niks zo tof als orde in de chaos. Het fragiele evenwicht tussen ratio en emotie, tussen vallen en opstaan, hangen en wurgen! De lichten vallen uit op Nieuwjaarsavond en een hels onweer barst los boven onze hoofden. De dakgoten hangen er werkloos bij wanneer de regen in een waterval het dak komt afgedonderd. Vieze dikke regenkikkers rollebollen in het zompige gras en duizenden insekten herleven of ontsnappen een verdrinkingsdood vanonder het aardoppervlak. Op zulk momenten staan de haren recht door zoveel uitgestalde natuurkracht. Als nu ook nog het water uit de kranen wegblijft, wordt het ellende. De bloem is uit de rekken gehamsterd, de benzine komt met mondjesmaat in de tankstations en cash geld is ondertussen vrijwel onbestaande. De wanhoop sluipt in je systeem. De zenuwen staan strakker en datgene wat nog rest wil je onder controle houden. Vanmorgen komt de tuinman in mijn richting gesloft. Can I show you something, boss?! Die BOSS krijg ik er niet uit! Gewoon mijn naam zeggen of zoiets als Sir, can I show you something?!, zou leuker zijn. Het lukt gewoon niet. Can I show you something, Boss?! Het is meer een melding dan een vraag. Uit pijnlijke ervaringen weet ik dat het zoveelste mankement wordt aangekondigd. 3 waterpompen, een grasmachien, hakselaar, waterleidingen, elektrische kabels, schoppen, laarzen, … we hebben de duurste tuinman van Zim in onze tuin lopen. Hij is gek van alles wat geluid maakt. De hakselaar wordt elke dag ritueel buitengezet en klaargemaakt om de enkele snoeitakjes van de dag daarvoor te vermalen. Minutieus wordt de machine een halfuurtje later terug proper gemaakt. De voormiddag is om.
Werkt hopelijk zonder hond achter de poort!
Gisteravond reden we huiswaarts, na een avondje film, de straat door en zagen twee huizen verder een samenscholing. Het waren de tuinmannen uit de buurt die net dieven hadden onderschept terwijl die een generator en nog wat huisraad over de muur aan’t gooien waren. Aan de foto’s te zien hadden ze hem goed bewerkt. Overal hangt aan de poorten ‘Basopa lo inja’. Pas op voor de hond! Wij gaan er eentje hangen met Beware of the gardener! Veilige buurt hier.
Een aantal nooit eerder gepubliceerde verhalen van Franz Kafka liggen gebundeld in een klein boek op het nachtkastje. Ooit las ik Het Proces in opdracht van zoonlief die aan z’n eerste jaar Rechten was begonnen. Verplichte lektuur voor beginnende advocaten. Niet voor hem! Het kluwen van randgebeurtenissen, procedures, techniciteiten,… wordt op zijn kafkaiaans in al zijn kronkels en obsessieve zijwegen uitgespit. Echt geen avondlektuur! s’Morgens wordt je wakker met een tollend hoofd vol zich herhalende gedachten,… Te Gek!
Eerste guava uit de tuin
De Gote Chinese Muur is nochtans een aanrader in tijden van niet-bruggenbouwers. Het is een kort verhaal over de bouw van De Muur. Maniakaal legt Kafka uit hoe het bouwen van zo’n constructie in het werk gaat, wat soort mensen eraan meewerkt, welke kwalificatie ze moeten hebben, hoe de maatschappij daarrond wordt opgebouwd, welke bedoeling erachter zit, welke mechanismen dit schijnbaar onmogelijke werk in gang houden,… uiteindelijk blijkt het om een heleboel redenen zinloos. De mens is een passant en zelfs leiders, al denken ze daar zelf anders over, zijn maar voor enkelen en voor een hele korte tijd belangrijk. Heel actueel en zou verplichte lectuur moeten zijn voor murenbouwers.
Schoolvriendjes (Thabani Ndlovu)
Het weerbericht in België begint heel sterk te lijken op wat we hier continu horen. Het grondwaterpeil, zegt Sabine Hagedoorn, staat te laag wegens de langdurige droogte het voorbije jaar. Ondertussen regent het pijpenstelen en is het koud in Stakistan en probeert men de gemoederen wat te bedaren door het slechte weer niet nog slechter te maken. Een glimlach is niet te onderdrukken op dit vroege ochtenduur hier in Byo. Het is halfzeven en de zon werpt zijn eerste stralen in de frangipani voor het raam. Het zuurdesembrood staat in de oven en de zalige geur van versgebakken brood komt de kamer in. Lekker wakkerworden…
De avonturen van Baba in Afrika. 