Het enige exemplaar van de Homo Africanus in een piepklein bergdorpje in de Spaanse Pyreneeen, ,is de helper van Victor in het kruidenierszaakje/bakkerij van Jobita. Zijn naam is Mor van Amor en dat straalt jij ook uit naar iedereen die de bakkerij annex groentewinkeltje passeert. Hij zit met een brede smile naast mij tegen de muur in de schaduw van de brandende middagzon. Hij houdt een brandende struik wiet tussen de lippen en heeft een glas cola in de hand.

Of dat denk ik toch, want even later verklapt hij me dat het een mengeling is van rode wijn en cola. Hij wordt er alleszins gelukkig van en, na een nachtje weken in de bakkerij, ook slaperig. Net voor hij vertrekt voor de middagsiesta vertelt hij me dat hij hier de enige Negro is en dat dat zwart zijn in zo’n kleine gemeenschap echt wel een voordeel is.

Hij is zeven jaar terug als een van de uitverkorenen in Spanje beland. Hij is snel in een ander bootje gestapt met een Spaanse huwbare, heeft onmiddellijk een kind verwekt en zijn papieren in een ruk in orde gebracht. Nu leeft en werkt hij als El Negro hier in het dorp. Hij is bovendien drietalig, spreekt Wolof, Spaans en Frans en is dus een handige tolk tussen mij en het oude volkje dat hier op de Plaza Mayor passeert en nieuwsgierig onze activiteiten observeert.

Enkele  jaren geleden stond er in een museum in een stadje in het noorden van Spanje nog een opgezette neger tentoongesteld., El Negro.Een Nederlandse journalist, Frank Westerman, heeft er een boekje over geschreven en is tevens op zoek gegaan naar diens  geboortestreek in Zuidelijk Afrika. Uiteindelijk is hij daar respectvol begraven. Nog niet zolang geleden ben iik eens gaan kijken en bleek dat ze een beetje verveeld zaten met dat verhaal een museum waar nooit geen kat naar komen kijken is, werd plots wereldbekend in Nederland en Belgie! Ze konden me nog wel de plaats aanwijzen waar El Negro alltijd had gestaan.

In de kelders van het Museum van Midden Afrika in Tervuren zullen ook nog wel een paar van die opgezette exemplaren liggen. Een Pygmee opzetten kan niet zo moeilijk zijn en de dozen afgehakte zwarte handjes uit de tijd van het koloniale bewind van Leopold de Tweede, zullen daar ook wel in kartonnen dozen staan opgestapeld. Nu ze daar een grote kuis aan’t houden zijn en het beeld van ons koloniaal verleden wat willen opsmukken met een ander concept van tentoonstellen, zou het geen slecht idee zijn die dozen naarboven te halen en , in navolging van de duizenden schedels die her en der  tentoongesteld staan als blijvende herinnering aan een of ander schrikbewind, ….. Of eens in de vuilbakken gaan snuffelen.

Het Guiness Book of Records heeft er een uitzonderlijke prestatie bij. Geen idee wat er in dat boek allemaal staat, maar lange tijd heeft er zo’n ex. in de WC gelegen. Op koude winterdagen kon je er de blote voeten op warm houden. Ik herinner me nog enkel een foto van een wel heel lange chinees en ernaast een dwerg die tot aan zijn knieen reikte. De mop van de olifant en de muis die samen door de woestijn wandelen ooit gehoord?

Mussen zijn een van de bedreigde diersoorten in onze regio. Teveel pesticiden en te weinig insecten zorgen ervoor dat ze vertrekken, zoals de zwaluwen (0) en de kievitten,..

De dodo is al vertrokken en tot op heden nog maar enkel in opgezette vorm te bewonderen. Hopelijk is er nog een kleine populatie die zich ergens heeft weten schuilhouden, of nu vermomd als struisvogel door de woestijn wandelt. De hop is hier ondertussen ook verdwenen, maar die zit ergens op een veilig plekje te broeden.

Ook de mussen zijn massaal aan het nestelen. Vanmiddag zag ik een vrouwelijke mus -laten we haar gemakkelijkheidshalve Mussa noemen- vrij luidruchtig een mannetje lokken. Zoniet had ik het fenomeen zeker niet opgemerkt. De Mus reageerde vrijwel instant op het getsjilp van Mussa en besprong haar. Ononderbroken bleef ze verder lawaai maken en hij bleef de lokroep enthousiast beantwoorden. Geintrigeerd door het fenomeen, begon ik te tellen. Exact tien beurten heb ik geteld, niet een meer of minder. Geen minuut was verstreken. Daarna vertrok de mus en aan zijn manier van vliegen te zien, leek hij niet echt uitgeput. Ik heb geen idee of dit een record is, maar ik vond het wel het vermelden waard. Er zullen zeker species bestaan die alles nog sneller doen, of langer, of anders. Schildpadden? Mestkevers? Het lijkt mij even interessant om na te gaan of bepaalde soorten het anders zijn beginnen doen door veranderende omstandigheden.

De procreatie in de evolutie bestuderen. In de tijd van het victoriaanse Darwinisme ging het nog voornamelijk over erwtjes en vinken. Veranderende omstandigheden zijn aanleiding tot andere gedragingen. Een olifant doet het bv. liever in het water. Op het droge zal de genotsfactor een pak lager liggen. Intellect en creativiteit spelen zeker ook een rol. De soorten met de grootste varieteit aan vormen van mekaar bespringen, staan het verst in de evolutie. Of spelen leefomstandigheden ook een rol? Doet een straathond het anders dan een schoothond? De kans dat een straathond zijn baasje bespringt is heel klein. Al tsjilpend je vrouwtje bespringen, langs achter, de vleugels gespreid en dat tien keer binnen de minuut. Opnemen en aan het Guiness Book of Records doorsturen. Wedden dat je erin staat, de volgende editie. Ik laat me wel een exemplaar kopen voor onder de kerstboom. De voetjes warmhouden op koude winterdagen!

Waar is de tijd dat mensenvlees nog gewoon op het menu stond in bepaalde delen van de wereld. Nu is dat gewoon niet meer te vreten en heeft het voedselagentschap het geschrapt uit de lijst van toegelaten eetbare producten. Een bordje zware metalen licht zwaar op de maag, verteert zwaar en verzwaart. Af en toe is er wel eens een freak die zichzelf of een ander welwillend slachtoffer  fileert en op zijn carpaccio’s consommeert. Ik eet een Chinees vandaag! Koppesnellers zetten de onthoofden te pronken op een paal en konden op die manier nog jaren nagenieten. In de jaren ’80 werden in Zimbabwe blanken gebruikt om het wereldnieuws te halen. Op die moment woedde er een guerilla tussen de volgelingen van Nkomo en die van de huidige president. Het vermoorden, op welke manier dan ook, van lokale zwarten had weinig of geen effect en leidde uitsluitend tot repressie. Het afslachten van enkele blanken daarentegen, zorgde vrijwel onmiddellijk voor de nodige buitenlandse aandacht. Vaak waren blanke boeren het doelwit omdat die op heel afgelegen plekken woonden. Als de boer s’avonds uit de stad terugkeerde na een vruchtbare dag, vond hij bij thuiskomst op de farm zijn familie terug, de koppen op palen gespiesd.  Het conflict werd snel geregeld en Nkomo tot vice-president benoemd.

De link naar hedendaagse vormen van koppensnellerij IS snel gelegd. De onthoofdingen van buitenlanders in Syrie en andere conflictgebieden, waartoe ook het Westen meer en meer behoort, hebben nog steeds hetzelfde doel.

Ons ras is gedoemd om te verdwijnen, vertelde pediater Ikeogu ons al in late jaren tachtig. We deden met hem de dagelijkse ronde door de Paediatric Ward van Mpilo Central Hospital. Een van zijn favoriete bezigheden was o.a. de blanke Drs en Paramedici uit te dagen en ondertussen kon hij wat uitpakken met zijn kennis. Hij liep altijd rond in een iets te strak pak en zijn broek zat ook altijd net iets te hoog onder zijn scrotum en in zijn reet opgetrokken. Ondanks dat vond ik hem een leuke kerel omdat er altijd iets te beleven viel en er bij hem geen greintje onderdanigheid te bespeuren viel, wat we toen bij de lokale bevolking nog net iets teveel zagen. Tussen twee patientjes door zegt hij, langs zijn neus weg, dat het blanke ras met uitsterven bedreigd is. Net als de dodo enige tijd geleden en nu de neushoorn en nog wel wat meer soorten, voldoet het niet aan de eiisen om op deze wereld te overleven. Niet sterk genoeg, te weinig genetische armslag, te trage mutatie,… We zaten toen wel in de volle HIV-explosie, maar dat vond hij net een reden om het zwarte ras er nog sterker te laten uitkomen. Straffe gast en ik vraag mij af of hij die periode overleefd heeft. De levensverwachting lag enige jaren later in datzelfde Zimbabwe rond de 35j.

Een normale werkdag als wannebe taxidriver ziet er als volgt uit: s’morgens opstaan met de zon, een megaportie muesli naarbinnen werken (eigenlijk de belangrijkste maaltijd van de dag), op weg om wat aankopen te doen en dan en passant lifters langs de kant van de weg oppikken en weer afzetten.

Vanmorgen ben ik onderweg naar de carrefour.. Niet de Carrefour, maar gewoon het dichtsbijzijnde kruispunt van activiteiten, hier 10km verderop. Langs de kant van de weg staan enkele backpackers te liften. Le Petit Taxi doet zijn werk en stopt als vanzelf.

Enkele minuten later ben ik onderweg met een auto volgepropt als een conservenblik. Zeven Oekraieners hebben mekaar achterin de bak geduwd en zitten nu enthousiast te kwetteren over hun reis, de volgende bestemming en uiteraard hun geboorteland. Ze spreken verrassend goed engels. Ze zijn onderweg naar de bergen en gaan er de Toubkal beklimmen. Onderweg informeer ik ook even naar de burgeroorlog in hun land.” It is not a civil war!”, wordt er al even enthousiast gereplikeerd. Het zijn, volgens hen, gewoon terroristen die door de russen woeden bewapend en die hun land proberen te destabiliseren.

Schieten is trouwens geen simpele bezigheid en ik vind dat daar niet al te licht mag overgegaan worden. Schieten voor de sport op de kermis of voor veel geld op wilde dieren, dat gaat nog. Als professionele fulltime bezigheid wordt het al veel moeilijker. Raakschieten vraagt een goed oog en iemand gewild doodschieten vereist een scherp oog en een vaste hand.

Zo kreeg ik eens een geweer in de hand geduwd de morgen na een nachtje  stappen met een bende Ierse  leraars. In de verte dook een statige kudu op met van die mooie kurketrekkerhoorns. Vastberaden nam ik hem in het vizier. Ik zette de pal op scherp. Hij keek me aan met veel helderdere ogen dan de mijne. Ik zag hem denken wat voor een onnozelaar ik was dat ik nog maar zou durven veronderstellen hem vanop 50m afstand te raken, laat staan in  one single blow dood te schieten. Ik begreep hem. Die blik! En hij verdween in de bush, moglijk op zoek naar nog van die prutsers.

De grote organen van deze wereld beslissen, vaak in Brussel, welk conflict legaal is en welk niet. In zo’n officiele oorlog vallen burgerslachtoffers en worden deze als collateral damage bestempeld. In de niet legale conflicten heb je aan de ene zijde terroristen en aan de andere kant  de vaak door het westen gesteunde strijdkrachten of rebellen of vrijheidsstrijders. Slachtoffers worden daar meestal als helden of martelaars gezien. Ge moet maar geluk hebben in het leven en soms ook in de dood.’

De oekraieners stappen, nog even uitgelaten als voorheen, uit en zetten hun rugzakken aan de kant. De duimen gaan opnieuw omhoog. Toubkal here we come!

Lang leve de Oekraieners en van mij mogen ze elk jaar het Eurovisiesongfestival winnen.