Met smetvrees door Malarië en Bilharzistan.

Sunrise! Sunrise! I can see it in your eyes…. Rimpelloos ligt het water in de ochtendzon. Een vis, gespiesd op een  bamboestok van mond tot aars, ligt levensloos op het gladde wateroppervlak. Een zweetdruppel glijdt langzaam over mijn aangezicht  en het zout prikt in mijn rechter, troebele fisheye. Hoog in een baobab zitten twee visarenden roerloos en observeren ons, de bootjes en de dode vis voor ons. Meer dan een half uur wachten we opgewonden op het moment. Eindelijk spreidt één van hen de vleugels en laat zich vallen richting wateroppervlak. De poten klauwen en grijpen de vis-met-bamboestok in een krachtige, maar soepele beweging uit het water. Hij trekt zich in een weide boog terug op en landt even later in een andere boom iets verderop. Hij laat zijn galmende roep los langs de helling. De andere antwoord en start even later zijn duik.

image
Visarenden lokken aan Lake Malawi

We hebben vroeg in de ochtend zes vissen gekocht, die dezelfde nacht gevangen zijn uit het meer. De vissers liggen in de uitgeholde boomstammen te dobberen op het water en keren tegen de ochtend terug naar het dorp om daar de vangst van de nacht op de markt te verkopen. Dit keer was een deel van de buit om de arenden te lokken. Met onze bootjes varen we verder naar de plek waar de zwartwitte roofvogels zich ophouden. De roep van de visarend is zowat het meest indrukwekkende geluid dat ik ken. Het is alsof hun call reeds weergalmt tijdens het roepen zelf. Uniek en live om kippevel van te krijgen. Om beurten duiken ze, op slechts enkele meters voor de bootjes, vis na vis uit het water.

Langs het meer van Malawi leiden de vogels een luilekker leventje. Naar hartelust plonsen ijsvogeltjes, scheppen hamerkoppen, grijpen arenden met hun sterke klauwen, naar vis. Overvloed! De cychliden die het meer als habitat hebben, zijn dezelfde kleurrijke visjes die onze aquaria bevolken.

Aan de rand van het water wassen mensen, onder een dikke witte laag zeepschuim, het vuil van de dag  proper. Kleintjes spelen, vrouwen wassen de kleren schoon. Een man poetst de tanden met een vinger en spoelt zijn spierwitte gebit in het water waar ook geiten, honden en mensen hun behoefte doen. Vis wordt gekuist. Vrouwen vullen emmers voor het huishouden. Het meer is de Ganges van Malawi.

image
Blanke huid met rode stippen na aanval van vliegjes.

Het kleine Bilharzialarfje ontwikkelt zich tussen het riet in die vuile soep met  de hulp van slakjes. De beestjes kruipen je lichaam in via wondjes, kloofjes, schrammetjes,… Ze verspreiden zich langzaam en zorgen uiteindelijk  voor een trage maar pijnlijke dood. Gelukkig wordt dit  voorkomen als je tijdig de nodige tabletten inneemt. De lokalen zijn quasi immuun, leven iets minder lang, maar wel in symbiose met deze organismen. Wij kunnen dit helaas niet en stappen op de tippen het water in, drogen onze voeten en ontsmetten alles wat op een kras in de huid lijkt veelvuldig met het vocht uit het alcoholpompje dat standaard in onze 4X4 is geïnstalleerd sinds we doorheen Afrika trekken.image

Als  een uit de hand ontsnapte hogedrukreiniger spuit ik de WC-pot vol. Vanmorgen word ik wakker met hevige krampen. De naar bedorven vis smakende meeralen, die om de één of andere bizarre reden gisteravond toch ons bord hebben gehaald, zitten hier zeker voor iets tussen. Toen de oude man met de vissen aan het stuur bengelend, onze auto passeerde, viel me al op dat er weinig beweging in de diertjes zat. Normaal leven meeralen nog geruime tijd buiten het water en liggen ze vaak op de vismarktjes, onder de vliegen en tussen andere dode vissen, nog vrolijk  rond te spartelen. Deze niet. We wilden vooral de oude man een pleziertje doen en hem voor een paar honderd kwatscha ontgrieven van zijn nachtelijke buit. Rotte vis die zelfs na stevig doorbakken nog een raar geurtje verspreidde. Ondertussen zit ik al op het belendende toilet. Het vorige spoelt niet door en ik begon braakneigingen te krijgen van de geur die ik zelf verspreidde in dat warme, vochtige hokje.

image
Nog levende, verse meeralen uit het meer.

Miljoenen vliegjes hangen in wolken en hozen boven het meer en laten zich meevoeren met de wind in de richting van het land. Een australische biologe vertelt me op Oudjaar dat ze niet echt schadelijk zijn en enkel “mate and die”. That’s what they are here for!, voegt ze er met een grijns aan toe, die alleen biologen kunnen tonen als ze het over het sexuele gedrag van diertjes hebben. Toch zijn we opgelucht als we de enorme wolk even verder in de vallei aan land zien komen. Bovendien roostert men de insekten, Ze zijn een bron van proteïnen en een leuke afwisseling op de dagelijkse portie vis.

image
Insectenwolk boven het meer.

3 gedachten over “Met smetvrees door Malarië en Bilharzistan.”

    1. Ik ben halfweg in Honderd jaar eenzaamheid van Marquez. Na meer dan veertig jaar nog steeds aktueel in Afrika. Kussen vanuit Mozambiek. Herinneringen aan den Dirk verzamelen in Mulanje, Tete, …

      Like

Geef een reactie

Vul je gegevens in of klik op een icoon om in te loggen.

WordPress.com logo

Je reageert onder je WordPress.com account. Log uit /  Bijwerken )

Facebook foto

Je reageert onder je Facebook account. Log uit /  Bijwerken )

Verbinden met %s