Clichés klinken als pottengekletter en voelen als tandpijn. Overlanders lezen blogs en stapelen de vooroordelen op als de afgelegde kilometers op hun teller. De outdated Lonely Planet is hun Bijbel en Tracks on Africa hun gids. Blogs met verhalen over Afrika overspoelen het net en het moet interessant blijven voor de sporadische lezer. Negatieve ervaringen worden herhaald en nog eens. Een beetje ongenoegen moet blijken uit het relaas. Af en toe moet je geripped worden,  moet je het gevaar in de ogen gezien hebben en het onmogelijke mogelijk maken. Rijden zonder papieren, regeltjes ovetreden en ermee wegkomen, net aan een aanslag ontsnappen, discussiëren met officials en niets betalen aan de zoveelste corrupte ambtenaar, net niet een klap om je oren of een mes in de rug krijgen…

Reizen door Afrika is sport en tijdverdrijf. Eigenlijk kan je met het eerste het beste vehikel op twee of vier wielen van noord naar zuid of omgekeerd over nieuw geasfalteerde wegen dit grote kontinent in geen tijd doorkruisen. Onderweg slaap je in lodges en luxetenten, lig je aan de rand van het ongerepte. De oceaan, de wildernis, de woestijn is je tuin. Het gevaar wordt beperkt door inentingen voor elke mogelijke tropische ziekte. Dat klinkt natuurlijk weinig spectakulair en avontuurlijk. De verhalen over Ebola en Jihadisten zijn uiteraard wel echt en maken het spannend. Tegenkomen doe je het of ze niet, want dan zou iemand anders deze verhaaltjes aan’t schrijven zijn. Het is dus vaak een weergave van net niet gebeurtenissen. De  perceptie van een buitenwereld die met angst en ongeloof neerkijkt op dit getormenteerde werelddeel, wordt gevoed en gevormd of misvormd.

Tijd dus om daar verandering in te brengen en de doorsnee kijk bij te stellen, te nuanceren en af en toe zelfs in positieve zin te overdrijven. We lichten een maatschappij door en schaven hier en daar wat bij of bekijken het vanuit een totaal andere hoek. We maken het gewoon aantrekkelijker (hebben we dat al niet eerder gedaan?) OK, here we go!

Wie de laatste stuiptrekkingen van een dictatuur van binnenuit wil meemaken, moet zich spoeden voor het te laat is en het is echt de moeite waard. Boeken worden ondergronds doorgegeven en openlijk over politiek praten gebeurt in duistere achterkamertjes. Verder lijkt het heel sterk op de maatschappij van de toekomst, op wat ons in Europa en de VS in het komend decennium te wachten staat.

Water is een kostbaar goed en wordt met zorg gebruikt. Af en toe is het gerantsoeneerd of wordt het voor korte tijd afgesloten. Kwistig gebruik wordt beboet.Ook  de electriciteit wordt onderbroken en dus zijn alternatieven al geruime tijd in gebruik. Zonneboilers en -panelen zijn  ingeburgerd. Overal in Afrika zie je ze aangesloten op kleine batterijen die licht of stroom voorzien voor het opladen van mobieltjes,…Werken moeten we in Europa langer. Jongeren zien een carrière voor zich tot hun zeventigste. Hier in Afrika en Zim is dat de regel. Passion, ons vroegere hoofd in Mpilo Central Hospital, is zeventig en werkt gewoon verder met de dynamiek van een jong veulen. Gail is vijfenzeventig en leidt als een bezetene haar bedrijf, alsof ze nog maar enkele dagen te leven heeft.  De redenen voor dit alles zijn net als in Europa uiteenlopend en vaak heiligt het doel de middelen.

Cash geld is vrijwel niet meer in gebruik. Banken lossen de biljetten met mondjesmaat. Grote en kleinere bedragen worden met de kaart of het mobieltje betaald. Zwart geld? Stop de corruptie! Affiches sieren het straatbeeld in het centrum van Byo en respect voor de ander wordt er met de paplepel ingebracht. Kunnen wij nog een puntje aan zuigen…

Zondag Rustdag! Letterlijk werd dat genomen in dit angelsaksische landje. Hier in Byo was het de dag dat alles stilviel. Geen mens te bespeuren in de stad en over alles hing een mystieke, soms dreigende stilte. Nu schallen gospelsongs door boxen en vergezelt Lionel Richie je bij het ontbijt. De amerikaanse verovering van Afrika gebeurt niet Manu Militari maar gewoon in en rond de kerken. Ze zijn niet te tellen de amerikaanse expats of lokale dominees en priesters die hun auto en villa betaald krijgen door religieuze instanties van daar.  Stilaan kan de concurrentie aangegaan worden met de arabische landen waar gebeden  je de hele dag vergezellen en je trommelvliezen onophoudelijk worden geteisterd met indoctrinerende bezweringen. Marrakesh, Nouadhibou, Dakar, Bamako, Bobo Dialasso,… Accra, Byo… Geen speld tussen te krijgen.

De westerse maatschappij is op zoek naar nieuwe ankers, houvast in moeilijke dagen. Geen probleem hier of er is een volle kerk en overtuigende priester die je een helpende hand reikt. Mensen terug samenbrengen is de boodschap in een wereld die zich bedreigd voelt of zich verliest in egocentrisme en vrije meningsuiting.

Hier en daar nog wat bijschaven, de hoekjes erafveilen, het oppervlak wat bijplamuren, koppen erafhakken, watjes om het bloed te stelpen, …en we leven in de  ideale wereld, een unieke modelstaat?!

de e